Umowa stanowi podstawowy termin w prawie cywilnym, jest to zgodne porozumienie dwóch lub więcej stron, które ustalają swoje wzajemne prawa i obowiązki. Następuje poprzez oświadczenie woli, i jest zawsze przejawem dwustronnej czynności prawnej. Umowę można zawrzeć poprzez ofertę i jej przyjęcie, negocjacje, aukcję oraz przetarg.
W polskich prawie obowiązuje zasada swobody umów, która mówi, że strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byle jego treść i cel nie sprzeciwiały się właściwościom stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.
Co do formy umowy, uzależnione od niej są zwłaszcza skutki prawne. Formy przeważnie narzucone są przez przepisy prawa, wyróżniamy przede wszystkim formę pisemną, ustną, formę aktu notarialnego. Dla każdego z nas, najbardziej powszechnymi umowami, z którymi spotkamy się na co dzień, jest umowa o pracę, umowa najmu, sprzedaży czy tez umowa o dzieło i zlecenie.
Doktryna wyczerpująco również wyszczególnia rodzaje umów, są to zwłaszcza; umowy adhezyjne, administracyjne, kauzalne, konsensualne, losowe, mieszane, nazwane, nienazwane, odpłatne, realne, wzajemne, rozporządzające, czy zobowiązujące. Z kolei zaś do najbardziej powszechnych umów szczególnych, wskazanych w przepisach Kodeksu cywilnego możesz wyszczególnić; umowę sprzedaży, najmu, dostawy, zamiany, o działo, zlecenie, o roboty budowlane, leasingu, pożyczki, użyczenia, komisu, agencyjna, przewozu, spedycji, składu, spółki, renty czy darowizny. Wykaz ten, oczywiście nie jest enumeratywny, wskazujemy jedynie umowy, które są najbardziej powszechne.
Udzielając porady prawne dla przykładu napiszę, że, przedmiotem w umowie zlecenie jest wykonanie określonej czynności w formie odpłatnej, bądź też nieodpłatnej. Stronami tej umowy mogą być zarówno osoby fizyczne jak i osoby prawne, zwane zleceniodawcą oraz zleceniobiorcą. Umowa o dzieło natomiast to umowa cywilnoprawna, gdzie strona umowy przyjmuje do wykonania zamówienie i zobowiązuje się do jego wykonania, a zamawiający do zapłaty za tę działo określonego wynagrodzenia. Jest to umowa zobowiązująca, odpłatna, wzajemna oraz konsensualna. Warunkiem który należy wykonać, jest określenie przedmiotu tej umowy, którym może być dowolna rzecz.
Dzieło może mieć także charakter działalności twórczej – więc niematerialnej. Materialny rezultat umowy powinien być z góry określony. Umowa o dzieło jest określana jako umowa rezultatu, natomiast umowa zlecenie brana jest pod uwagę w kryteriach umowy starannego działania.